"Borçlunun bankadaki paradan miras olarak 1/4 payı var ama veraset ve kesinleşmiş icra yazısına rağmen banka o payı dosyaya yollamadı banka 121e göre belge istedi, nakit pay belli onun dosyaya odenmesi gerekmez mi taşınır diye?" şeklinde sorulan soruya vereceğimiz cevap Yargıtay'ın bazı kararları ışığında evet, bazı kararlarında ise hayırdır.
Bankanın, okurumuzdan istediği madde 121 belgesi, normalde değeri para olmayan miras malları için geçerlidir. Yukarıdaki soruda bankadaki bir paradan söz edilmektedir. Veraset ilamı almış, veraset ve intikal vergisini ödemiş, bu ödemenin yapıldığına dair "veraset ilişiği yoktur" yazısını vergi dairesinden aldıktan sonra bankadan ödenmesini isteyebilir. Normalde, bu işlemleri yapan bir muris bankadaki paranın kendi hissesine düşeni alması gerekirken genellikle özel bankalar bu riski üzerilerine almamaktadır. Bunun için, tüm mirasçıların bir araya gelerek parayı talep etmesini istemektedir. Bazı devlet bankaları da murisin her birine talebi halinde ödemektedir.Gerek bankaların gerekse Yargıtay’ın farklı görüş ve uygulamaları olmuştur. Yargıtay bazı kararlarında paranın “bölünebilir nitelikte” olmasından ötürü bankaya tek başına başvuran mirasçıya ödeme yapılması gerektiği yönünde kararlar verirken, bazı kararlarında da ödeme için tüm mirasçıların birlikte başvurusunu aramıştır.
Genel uygulamada, mirasçıların miras olarak kendilerine kalan murisin bankadaki parasını ortak hareket etmedikçe ne çekebilirler ne de kullanabilirler. Dolayısıyla mirasçılar elbirliği mülkiyetine sahip oldukları para üzerinde ortak iradeyle hareket ederek ve şartların gerçekleşmesiyle parayı çekebileceklerdir.
Eğer mirasçılardan bazıları bankadaki paranın çekilmesine razı gelmezse diğer mirasçılar paranın çekilmesini istemeyen kişiye karşı Sulh Hukuk Mahkemesine başvurarak mülkiyetin niteliğinin değiştirilmesi talep eder. Bu sayede elbirliği mülkiyeti paylı mülkiyete dönüştürülmektedir. Mahkeme kararı sonucunda artık mirasçılar paranın çekilmesini istemeyen kişiden bağımsız hale gelir. Murisin bankadaki paraları üzerine mirasçıların hakları kesinleşmiş olur.
Banka, talebinize rağmen o parayı göndermiyorsa sadece verasetin yeterli olmadığını da ifade etmek zorundayız. Eğer o intikalin vergisi ödenmediyse vermesi sakıncalıdır. Ortaklar bir araya gelip paranın bölünmesini istememiş olabilir vs.
Bu arada, okurumuzun bankaya ne şekilde talep gönderdiğini bilemediğimiz için verdiğimiz cevap sorulan soru kapasitesine göredir.
KONUYA BAĞLI FAYDALI BİLGİLER
İİK’nun 121. Maddesi
Paraya çevirmenin diğer tarzı. İştirak halinde mülkiyet hisseleri:
Madde 121 – Bir intifa hakkı veya taksim edilmemiş bir miras veya bir şirket yahut iştirak halinde tasarruf olunan bir mal hissesi gibi yukarki maddelerde gösterilmeyen başka nevi malların satılması lazımgelirse icra memuru satışın nasıl yapılacağını icra mahkemesinden sorar. İcra mahkemesi, yerleşim yerleri malüm olan alakadarları davet ve gelenlerini dinledikten sonra açık artırma yaptırabileceği gibi satış için bir memur da tayin edebilir, yahut iktiza eden diğer bir tedbiri alabilir.
Aile mal ortaklığı:
Madde 122 – Aile mal ortaklığında bir hissenin satışı 121 inci maddeye göre yapılır. Kanunu Medeninin 331 inci maddesi hükümleri mahfuzdur.
İİK’nun 121. Maddesi Uyarınca Alınan Yetki Belgesi
Alacaklı, hak ve alacağın haczinden itibaren İİK.nun 106. maddesinde öngörülen 6 aylık sürede icra müdürlüğüne başvurarak İİK.nun 120/2. maddesine göre kendisine yetki verilmesini talep edebilir
Vergi Dairesinden Alınacak Belge
Bankadaki paranın ne kadar olduğunu vergi dairesi bilemediği için öncelikle bankadan vergi dairesine hitaben yazılmış bir yazının alınarak vergi dairesine getirilmesi gerekir. Vergi dairesi "veraset ilişiği yoktur" yazısını mirasçılara vermek için bankadan alınacak yazıda murisin ölüm tarihi itibariyle faizli mevduat bakiyesinin görmek zorundadır. Aksi durumda vergi dairesi veraset ve intikal vergisinin matrahını bilemeyecektir ve vergiyi tahakkuk ettiremeyecektir. Bunları yapmaması durumda Vergi dairesi "veraset ilişiği yoktur" yazısı vermez.
Sosyal Bağlantılar