Yıldırım Haciz Nedir?

Halk arasında yıldırım haciz adıyla da bilinen İhtiyati Haciz mahkeme kararı ile borçluya herhangi bir ödeme emri göndermeden yapılan haciz şeklidir.
Yıldırım haczi yapılabilmesi için alacağın mutlaka para alacağı olması gerekmektedir.
İhtiyati haciz, borçlunun mal kaçırmasını, banka hesabındaki paralarını çekmesini engeller. İhtiyati haciz, yıldırım haczi, rehinle teminat altına alınmamış para alacaklarında uygulanan bir geçici hukuki koruma yöntemidir. Borçlunun mal kaçırmasını engellemek için ihtiyati haciz, yıldırım haczi kararı alınmalıdır.
Mahkemeden böyle bir karar alabilmek için ödeme çek yada senedin ödeme gününün geçmiş olması gerekmektedir.
İhtiyati haciz kararı Asliye Hukuk Mahkemesi veya Asliye Ticaret Mahkemesinden talep edilir. Mahkeme, ihtiyati haciz kararını dosya üzerinden karara bağlar. İhtiyati haciz kararı teminat karşılığında verilir.
Mahkeme kararını yerine getirebilmek için alacak miktarına göre değişen %10 ile %15 arası teminatın yatırılması gerekmektedir
Teminat istenme sebebi, alacağı olduğunu iddia eden taraf haksız bir şekilde alacak talep edebilir. Bu durumda borçlu tedbir konulan mal varlığı üzerinden zarar görmüşse, zarar bu teminatla giderilmektedir.
Teminat verme durumunuz yok ise mahkemeye itiraz için başvurmanız gerekmektedir. İtiraz etmiş olduğunuz mahkemede üç durumu öne sürerek itiraz etme hakkına sahipsiniz. Birinci durum karşı tarafın vermiş olduğu teminatın yetersiz olduğunu, kendi zararınızın %60’ın üzerinde olacağını bildirerek itiraz etme yoluna gitmenizdir.
İkinci durum, yıldırım haczin sebeplerinin yetersiz olduğunu adli mahkemeye öne sürmektir. Bu durum eğer hazırda işleyen bir işletmeye sahipseniz geçerli olabilir. Mal kaçırmadığınızı ve ödemeyi yapacağınızı kanıtlamış olmalısınız.
Üçüncü durum ise mahkemenin yetkisine edilen itirazdır. Mevcut senette yazan ödeme yerine göre kararın sizin ikametinizde olan asli ticaret mahkemesine göre alınması gerekirken, kararı alıcı kendi ikametine göre aldıysa bu itiraz durumu sizin için geçerli olacaktır.
Eğer mahkeme tarafından olumsuz karar alınırsa istinaf mahkemesine başvurma hakkına sahipsiniz. Olumlu karar alındıktan sonra icra takibiniz 7 gün içerisinde başlatılacaktır. 10 gün içerisinde de size borçlu olan kişiye yıldırım haciz gerçekleştirilmektedir. Borçlu olan adına sorgulama yapılır ve elindeki mal varlığına göre, hacze uygun olan eşyalara gerekli olan işlem başlatılır.
Kural olarak vadesi gelmemiş borçlar için ihtiyati haciz istenemiyor olsa da belirli şartların oluşması halinde ihtiyati haciz istenebilmektedir. Bu şartların neler olduğu İİK’nun 257. maddesinin 2. fıkrasında sayılmıştır.
Borçlunun belirli bir yerleşim yeri yoksa,
Borçlu, taahhütlerinden kurtulmak amacıyla mallarını gizlemeye veya kaçırmaya hazırlanıyor ise,
Borçlu, taahhütlerinden kurtulmak amacıyla kaçmaya hazırlanıyor veya kaçmış ise,
Borçlunun, alacaklının haklarını ihlal eden hileli işleri ispat edilirse,
mahkeme bu sebeplerden birine dayanarak ihtiyati haciz kararı verebilir.
Bu sebeplerle borçlunun mallarına ihtiyati haciz konulursa, borç yalnız borçlu hakkında muaccel hale gelir (İİK m.257/3).

İhtiyati Haciz Kararına İtiraz Nasıl Yapılır?
Borçlu, kendisinin bulunduğu hacizlerde haczin yapıldığı, aksi durumda haciz tutanağının kendisine tebliğ edildiği tarihten itibaren 7 gün içerisinde ihtiyati haciz kararı veren mahkemeye itiraz edebilir.
Borçlu, mahkemenin yetkisine, ihtiyati haczin dayandığı sebeplere ve teminata karşı itiraz edebilir.
İhtiyati haciz sebebiyle zarara uğrayan üçüncü kişiler de ihtiyati haczi öğrendiği tarihten itibaren 7 gün içerisinde ihtiyati haczin dayandığı sebeplere veya teminata itiraz edebilir (İİK m.265/2).