Sitemizde aramak istediğiniz konuyu

BizdenOku - Doğru Bilgi

Merkezefendi'nin Şifalı Suyu Nereye Gitti


Merkezefendi'deki Suyun Şifalı Olduğunu Biliyor muydunuz?
İstanbul'un en az 24 yerinde insan sağlığına faydalı olacak suların var olduğunu biliyor muydunuz.. Mis gibi kokan tepelerde, bağlarda, ormanlık alanlarda şifalı suyun varlığı artık yok.
Eski İstanbul yok, şifalı suları yok..
İstanbul muhteşem bir şehir..
Yedi düvelin üzerinde plan yaptığı bir acem mülküne feda edilmeyecek kadar değerli taşları olan bu şehirde artık kanal sularıyla kullanılmaz hale gelen bir sudan bahsedeceğiz.
Merkezefendi suyu: 
Zeytinburnu sınırları içerisinde yer alır. Topkapı mevkine yakın yerde konuşkanmış ve aynı adı taşıyan mahallede meskun bulunan caminin, Merkez Efendi Türbesi’nin hemen arkasında 20 basamaklı bir merdivenle inilen 30 metrekarelik bir kuyu....
Artık bir zamanlar yüzdüğü söylenen kırmızı balıkların olmadığı, kirli mi kirli bir suya sahip kuyu..
Suyun sıtma hastalığına tutulan insanların şifa bulması için kullanıldığı kaynaklarda yer almaktadır. 
Bugün değil tabii..
Çevredeki yapılanma yüzünden tüm suların kirlendiği gibi, Merkezefendi'de bulunan suyun da kirlendiğini kabul etmeniz gerekir.


Gelelim suyun hikayesine..
Rivayet odur ki,
Merkez Muslihiddin Efendi, bir gün bahçede namaz kılarken secdede bir ses duyar. Bu ses, “Ey Merkez Efendi, yedi senedir yeryüzüne çıkmak için emir bekliyorum. Beni bu hapishaneden kurtar. Bazı hastalıkların çaresi bendedir.” diye seslenir. Merkez Efendi, namazdan hemen sonra talebelerine, “Burayı kazınız, burada sıtmalılara şifa olacak bir su var.” der. Talebeler burayı kazınca yerden kırmızı renkte bir su fışkırır. Daha sonra buraya bir kuyu yaparlar. Halk tarafından buraya “Niyet Kuyusu” adı verilir, bu kuyudan su içen sıtma hastalarının iyileşeceğine inanılır.
Bir diğer rivayette şöyledir. Biraz daha akla mantığa uygundur.
Bir gün Topkapı taraflarında gezinirken, yer altından gelen su sesine kulak verir ve toprağın kazınması talimatını verir. Havuz dolu bir suyla karşılaşan Merkez Efendi, suyun bulunduğu noktaya cami ve hamam yapılması için tüm servetini harcar. 
Merkezefendi kuyusu diye anılan o kuyudan her kim her Sabah aç karnına besmele çekerek içerse humma hastalığından şifa bulurmuş.
Evliya Çelebi'de bir eserinde buradaki su için şu cümleleri kayıt altına almıştır.
"Su diyor: Ben şurada yedibin yıl bir kırmızı renkli zülâlden leziz aynü’l-hayâtım. Senin emrinle vech-i arza çıkmaya memurum. Hak beni humma marazına müptelâ olanlara devâ kılmış. Her kim bu sudan sabahleyin bir şey yemeden üç gün içse hummâ-yı muhrikadan halâs bulur (c. 1, s. 372)."
Caminin yanında bulunan kuyu halen korunur ve bazı ziyaretçiler dilek tutarak kuyuya para atar. Ancak bunun herhangi bir faydası söz konusu değildir.


Kısaca Merkez Efendi;
Osmanlı dönemi alim ve bilginlerinden biri olup, meşhur mesir macununun mucidi olarak tarih kitaplarında yer almıştır. Osmanlı döneminde şifa sunan bitkiler üzerine risaleler yazan Merkez Efendi'nin asıl adı, Mustafa bin Kılıç’tır. İstanbul ve Edirne’de İslami ilimleri öğrenen Merkez Efendi, Veliyüddin Medresesi’nde dönemin önde gelen hekimleri Hızırbeyzade gibi isimlerden de tıp ilimlerini tahsil ederek, kendisini bu alana vakfetmiştir.
Mevlevi tarikatına bağlı bulunan Merkez Efendi, şeyhi Sümbül Sinan’ın vefatından sonra şeyhlik ünvanını alarak, tarikatın ilerleyişinde önemli vazifeler üstlenir. 

Adres: Merkezefendi Cad. No:4, 34015 – Zeytinburnu / İstanbul

Derleme ve Fotoğraflar : Erol Kara - 2024 - @bizdenoku / seyyaherol