Başka şehre taşınacağını belirterek işten ayrıldığını ve tazminat talebinde bulunacağını söyleyen okurumuzun mektubunu şöyle;
"Merhabalar ben 9 sene çalıştığım iş yerinden zorunlu sebep yüzünden ayrılmak zorunda kaldım ve bana hiçbir hakkımı vermediler bende dava açtım iş yerinden çıkış sebebim aile durumları yüzünden zorunlu şehir değişikliği bunu çıkış kağıdında yazdım sizce tazminat alabilir miyim davayı kazanabilir miyim"
*********
Kıymetli okurumun kısaca yazdığı bu soruyla ona üzüleceği bir bilgiyi vermek zorunda kalacağız. ki, bir işçi kendi isteğiyle başka şehre taşınacağı zaman işyerinden kendi isteğiyle ayrılacağı için kıdem tazminatına hak kazanamaz. Bunun dayanağı da, İş Kanununda il değişikliği nedeniyle işten ayrılan işçinin kıdem tazminatını alabileceğine ilişkin bir düzenlemenin bulunmamasıdır.
Taşındığınız için işe gelmeme veya işten ayrılma kıdem tazminatı alabilmek için haklı nedenler arasında sayılmıyor.
İşverenin yeni taşındığınız şehir veya ilçede bir şubesi olsa bile bu şubeye tayininizi istemeniz içinde taşınma haklı bir neden değildir. Bu tayin ve atamaları işverenin isteyerek yapması gerekiyor. Siz ben oraya taşındım bu şubede çalışmak istiyorum diyebilirsiniz ama işvereni buna zorlayamazsınız. İşverenin sizi taşındığınız daha yakın şubeye tayin etmemesi nedeniyle istifa ederseniz kıdem tazminatı alamazsınız.
Dolayısıyla okurumuz işyerinden istifa ederek ayrılırsa kıdem tazminatını alamayacağı gibi işsizlik ödeneğinden yararlanamaz. Hatta, şunu da bilmeli ki, İşçi istifa ederse, istifa eden işçinin ihbar süresi kadar önce işverenine haber vermesi gerekir. Aksi takdirde işveren ihbar tazminatı isteyebilir.
Okurumuzun kıdem tazminatını alarak işten ayrılabilmesi için iş akdini kıdem tazminatına hak kazanacak bir biçimde sona erdirmiş olması gerekmektedir.
Mesela,
Kıymetli okurumun kısaca yazdığı bu soruyla ona üzüleceği bir bilgiyi vermek zorunda kalacağız. ki, bir işçi kendi isteğiyle başka şehre taşınacağı zaman işyerinden kendi isteğiyle ayrılacağı için kıdem tazminatına hak kazanamaz. Bunun dayanağı da, İş Kanununda il değişikliği nedeniyle işten ayrılan işçinin kıdem tazminatını alabileceğine ilişkin bir düzenlemenin bulunmamasıdır.
Taşındığınız için işe gelmeme veya işten ayrılma kıdem tazminatı alabilmek için haklı nedenler arasında sayılmıyor.
İşverenin yeni taşındığınız şehir veya ilçede bir şubesi olsa bile bu şubeye tayininizi istemeniz içinde taşınma haklı bir neden değildir. Bu tayin ve atamaları işverenin isteyerek yapması gerekiyor. Siz ben oraya taşındım bu şubede çalışmak istiyorum diyebilirsiniz ama işvereni buna zorlayamazsınız. İşverenin sizi taşındığınız daha yakın şubeye tayin etmemesi nedeniyle istifa ederseniz kıdem tazminatı alamazsınız.
Dolayısıyla okurumuz işyerinden istifa ederek ayrılırsa kıdem tazminatını alamayacağı gibi işsizlik ödeneğinden yararlanamaz. Hatta, şunu da bilmeli ki, İşçi istifa ederse, istifa eden işçinin ihbar süresi kadar önce işverenine haber vermesi gerekir. Aksi takdirde işveren ihbar tazminatı isteyebilir.
Okurumuzun kıdem tazminatını alarak işten ayrılabilmesi için iş akdini kıdem tazminatına hak kazanacak bir biçimde sona erdirmiş olması gerekmektedir.
Mesela,
- İşçinin haklı nedenle derhal fesih hakkını kullanarak işten ayrılması,
- İşçinin ücreti düzensiz, eksik ve geç ödeniyorsa,
- İşçinin fazla mesai ücretleri ödenmiyorsa,
- İşçinin resmi ve dini tatillerde çalıştığı günler için ek ücret ödenmiyorsa,
- İşçinin sigorta primi gerçek ücretinden daha düşük gösteriliyorsa,
- İşçiye mobbing uygulanıyorsa
- İşveren yasal kurallara aykırı hareket ediyorsa
- İş Kanunun 24. maddesinde belirtilen başka bir gerekçe söz konusu ise ( Madde 24 sayfanın altında yer almaktadır )
- Kadın işçinin evlendikten sonraki 1 yıl içinde evlilik nedeniyle işten ayrılması,
- Askere giden erkek işçinin askerlik nedeniyle işten ayrılması,
- İşçinin yaşlılık, emeklilik veya malullük aylığı yahut toptan ödeme almak amacıyla işten ayrılması,
- İlk sigorta girişinden bu yana 15 yıl geçmiş olan ve toplam sigorta prim günü sayısı en az 3600 gün olan işçinin, emekliliği hak ettiğine dair SGK’dan alacağı bir yazıyı işyerine vererek işten ayrılması halinde.
İş Kanunu Madde 24
“İşçinin haklı nedenle derhal fesih hakkı
Madde 24 - Süresi belirli olsun veya olmasın işçi, aşağıda yazılı hallerde iş sözleşmesini sürenin bitiminden önce veya bildirim süresini beklemeksizin feshedebilir:
I. Sağlık sebepleri:
a) İş sözleşmesinin konusu olan işin yapılması işin niteliğinden doğan bir sebeple işçinin sağlığı veya yaşayışı için tehlikeli olursa.
b) İşçinin sürekli olarak yakından ve doğrudan buluşup görüştüğü işveren yahut başka bir işçi bulaşıcı veya işçinin işi ile bağdaşmayan bir hastalığa tutulursa.
II. Ahlak ve iyiniyet kurallarına uymayan haller ve benzerleri:
a) İşveren iş sözleşmesi yapıldığı sırada bu sözleşmenin esaslı noktalarından biri hakkında yanlış vasıflar veya şartlar göstermek yahut gerçeğe uygun olmayan bilgiler vermek veya sözler söylemek suretiyle işçiyi yanıltırsa.
b) İşveren işçinin veya ailesi üyelerinden birinin şeref ve namusuna dokunacak şekilde sözler söyler, davranışlarda bulunursa veya işçiye cinsel tacizde bulunursa.
c) İşveren işçiye veya ailesi üyelerinden birine karşı sataşmada bulunur veya gözdağı verirse, yahut işçiyi veya ailesi üyelerinden birini kanuna karşı davranışa özendirir, kışkırtır, sürükler, yahut işçiye ve ailesi üyelerinden birine karşı hapsi gerektiren bir suç işlerse yahut işçi hakkında şeref ve haysiyet kırıcı asılsız ağır isnad veya ithamlarda bulunursa.
d) İşçinin diğer bir işçi veya üçüncü kişiler tarafından işyerinde cinsel tacize uğraması ve bu durumu işverene bildirmesine rağmen gerekli önlemler alınmazsa.
e) İşveren tarafından işçinin ücreti kanun hükümleri veya sözleşme şartlarına uygun olarak hesap edilmez veya ödenmezse,
f) Ücretin parça başına veya iş tutarı üzerinden ödenmesi kararlaştırılıp da işveren tarafından işçiye yapabileceği sayı ve tutardan az iş verildiği hallerde, aradaki ücret farkı zaman esasına göre ödenerek işçinin eksik aldığı ücret karşılanmazsa, yahut çalışma şartları uygulanmazsa.
III. Zorlayıcı sebepler:
İşçinin çalıştığı işyerinde bir haftadan fazla süre ile işin durmasını gerektirecek zorlayıcı sebepler ortaya çıkarsa.”
“İşçinin haklı nedenle derhal fesih hakkı
Madde 24 - Süresi belirli olsun veya olmasın işçi, aşağıda yazılı hallerde iş sözleşmesini sürenin bitiminden önce veya bildirim süresini beklemeksizin feshedebilir:
I. Sağlık sebepleri:
a) İş sözleşmesinin konusu olan işin yapılması işin niteliğinden doğan bir sebeple işçinin sağlığı veya yaşayışı için tehlikeli olursa.
b) İşçinin sürekli olarak yakından ve doğrudan buluşup görüştüğü işveren yahut başka bir işçi bulaşıcı veya işçinin işi ile bağdaşmayan bir hastalığa tutulursa.
II. Ahlak ve iyiniyet kurallarına uymayan haller ve benzerleri:
a) İşveren iş sözleşmesi yapıldığı sırada bu sözleşmenin esaslı noktalarından biri hakkında yanlış vasıflar veya şartlar göstermek yahut gerçeğe uygun olmayan bilgiler vermek veya sözler söylemek suretiyle işçiyi yanıltırsa.
b) İşveren işçinin veya ailesi üyelerinden birinin şeref ve namusuna dokunacak şekilde sözler söyler, davranışlarda bulunursa veya işçiye cinsel tacizde bulunursa.
c) İşveren işçiye veya ailesi üyelerinden birine karşı sataşmada bulunur veya gözdağı verirse, yahut işçiyi veya ailesi üyelerinden birini kanuna karşı davranışa özendirir, kışkırtır, sürükler, yahut işçiye ve ailesi üyelerinden birine karşı hapsi gerektiren bir suç işlerse yahut işçi hakkında şeref ve haysiyet kırıcı asılsız ağır isnad veya ithamlarda bulunursa.
d) İşçinin diğer bir işçi veya üçüncü kişiler tarafından işyerinde cinsel tacize uğraması ve bu durumu işverene bildirmesine rağmen gerekli önlemler alınmazsa.
e) İşveren tarafından işçinin ücreti kanun hükümleri veya sözleşme şartlarına uygun olarak hesap edilmez veya ödenmezse,
f) Ücretin parça başına veya iş tutarı üzerinden ödenmesi kararlaştırılıp da işveren tarafından işçiye yapabileceği sayı ve tutardan az iş verildiği hallerde, aradaki ücret farkı zaman esasına göre ödenerek işçinin eksik aldığı ücret karşılanmazsa, yahut çalışma şartları uygulanmazsa.
III. Zorlayıcı sebepler:
İşçinin çalıştığı işyerinde bir haftadan fazla süre ile işin durmasını gerektirecek zorlayıcı sebepler ortaya çıkarsa.”
@Bizdenoku
Sosyal Bağlantılar