İnsanlık tarihi boyunca yapılagelmiş olan sünnet halen hem dünyada hem ülkemizde sıklıkla uygulanan bir operasyondur. Sünnet dini bir tören olarak büyük önem taşısa da özellikle son yıllarda tıbbi olarak da faydaları gösterilmiş cerrahi bir işlemdir.
Sünnet nedir? sorusuna en kolay yanıt “Erkek çocuğun penisinin ucunda doğuştan var olan, idrar çıkış deliğini kapatarak o bölgede mikroorganizmaların çabuk üremesine yardımcı bir ortam oluşturan deri parçasının (sünnet derisi) alınması” olacaktır.
Aile için sünnet töreni yapılması zevkli ve gururlu bir olay, manevi bir mutluluk ve sosyal pekiştirme olarak kabul edilmekte. Çocuk açısından ise arkadaşları arasında bir statü kazanma olayı.
Son yıllarda yapılan araştırmalar birçok cinsel yolla bulaşan hastalığın ve bunlara bağlı oluşabilen sağlık sorunlarının sünnet sonrasında ciddi oranda azaltılabileceği gösterilmiştir. Özellikle AIDS gibi hastalıkların önlenmesinde Dünya Sağlık Örgütü sünnetin koruyuculuğu konusunda gerekli uyarılarda bulunmaktadır.
Sünnetin hangi yaşta yapılmasının gerektiği konusunda iki önemli gösterge vardır. Birincisi çocuğun tıbbi ve ikincisi de psikolojik gelişmesidir. Psikolojik gelişme uzmanları doğum itibarı ile çocukluğu evrelere ayırmışlardır. 2-7 yaşları arası fallik dönem adı verilen çocuk için cinsel organının büyük önem taşıdığı bir aralık bulunmaktadır.
Tıbbi açından en ideal sünnet zamanı aslında doğumu takip eden 24 saat sonrasındadır. Bu aşamada sünnet uygulamalarının en büyük avantajı bebeklerde sünnet derisine giden sinir aktivitesi daha tam oluşmadığından bebeklerin ağrı duymamasıdır. Ayrıca anne sütünün koruyucu ve sakinleştirici özelliği olması bebeklerin sünnet derilerinin göbeklerinden bile erkenden düzelmesini sağlar. Bu dönemde yapılan sünnet işlemlerinde hastaya anestezi verme ihtiyacı da olmamaktadır.
Sünnet Yapılmadan Önce;
“Sünnet operasyonu yapılmadan önce çocuk mutlaka ilgili uzman tarafından muayene edilmelidir. Çünkü sünnet öncesi yapılacak olan muayenede, peniste var olan gömüklük, dönüklük, eğrilik veya halk arasında peygamber sünneti (hipospadias) gibi bir durum var ise bunların çok farklı cerrahi müdahalelerle düzeltilmesi ve bu cerrahi müdahaleler öncesi çocuğun kesinlikle sünnet ettirilmemesi gerekir. Eğer bu müdahaleler gerekli ve çocuk sünnet ettirilmişse daha sonra yapılacak olan ameliyatlar sıkıntılı hale gelebilmektedir. Sünnet işlemi bazı tıbbi nedenler sebebiyle de gerekli olabilmektedir. Bu sebepler arasında; sık tekrarlayan idrar yolu enfeksiyonları, penis ucunda ciddi darlıklar sebebiyle çocuğun idrarını zor yapması, ağlayarak idrar yapma, penis ucunda sürekli kızarıklık bulunması veya tekrarlayan iltihap gelme durumları sayılabilir”
Sünnet Lokal Anestezi Altında mı, Genel Anestezi Altında mı Yapılmalıdır?
Doğumdan hemen sonra gerçekleşen yenidoğan sünnetinde lokal anestezi uygulanır. Lokalle yapılan sünnet yaklaşık 15-20 dakika sürer. Bir kaç saat içerisinde hastaneden ayrılmak mümkündür. Çocukluk çağında gerçekleşen sünnetlerde ise lokal anestezi altında çocuğun psikolojisi olumsuz etkilenebilir, bilinci geliştiği için işlem zorlaşabilir. Bu nedenle sünnet çocukluk çağında gerçekleşiyorsa genel anestezi tercih edilir.
Türkiye İstatistik Kurumu, verilerine göre, Türkiye’de her 100 sünnetten 85’ini sünnetçiler, yüzde 10’unu sağlık memurları, yalnızca yüzde 5’ini ise cerrahlar yapmaktadır, Genel kanı, cerrahlar sünnet işlemi için genel anestezi önerirken mesleğini sünnetçi olarak sürdürenler sünnetin lokal anestezi ile yapmalarında sakınca olmadığını belirtmektedir.
Sünnet için detaylı bilgi veren bir doktor konu hakkında şunları belirtmektedir.
"Ben sünnet anestezisinde, bölgesel (lokal) anestezi türü olan “dairesel infiltrasyon yöntemi”ni tercih ediyorum. Bu yöntemde pipi köküne iki noktadan, saat 12 ve 6 hizalarından uyuşturucu madde enjeksiyonu yapıyorum. İlacı pipiye değil, etrafındaki cilt altına yapıp, pipinin etrafına dairesel şekilde yayıyorum. Bu ilaç bölgesel olarak etkili olup sadece pipiyi uyuşturuyor ve çocuğun bilincini kesinlikle etkilemiyor. Anestezi sırasında “insülin enjektörü” denilen ve çok ince uçlu iğneler kullanılıyor. İnsülin enjektörünün uç kalınlığı, bebeklere aşı yapılan iğnelerin ucuyla aynı. Uyuşturma öncesi sürülen krem veya püskürtülen uyuşturucu spreyler sayesinde çocuklar iğne sırasında acı hissetmiyor. Daha doğrusu, iğnenin yapıldığını bile çoğu çocuk fark etmiyor. Ancak, iğneyle yaklaşık 2 cm derine inip sinire ulaşıldığında ilaç verilmeye başlandığında, ilacın dokuların arasında yayılmasına bağlı olarak kısa süreli, aşı benzeri bir acı hissediyor. Bu acı yaklaşık 5 saniye sürüyor. İlaç, pipinin altından ve üstünden 2 ayrı noktadan, pipiyi çepeçevre saracak şekilde yapıldığı için çocuğun hissettiği yanma hissinin toplam süresi 10-15 saniyeyi buluyor. Bu süre sonrasında ilaç derhal etkisini göstermeye başlıyor ve acı hissi kayboluyor."
Bir başka uzman ise konu ile ilgili olarak şunları ifade etmektedir
"Lokal anestezi sırasında ilacın yol açtığı bu çok kısa süreli yanma hissini ortadan kaldırmak için yıllar içerisinde birçok yüzeyel uyuşturucu denedim. Pipi etrafına sürülen lidokainli uyuşturucu kremler (anestol pomad, emla krem gibi) ve lidokainli spreyleri kullandım. Bu ilaçların etkisi, cilde sürüldükten 15-60 dakika sonra etkisini göstermeye başlar. Ailelere bu kremleri reçete edip nasıl kullanılacağını tarif ediyorum. Ailelere, sünnetten 2 saat önce pipi etrafına kremi sürüp gelmelerini öneriyorum. Çocuklar iğneyi kesinlikle hissetmiyorlar. Ancak derine, yani sinir etrafına ilacı vermeye başlayınca, uyuşturucu kreme rağmen tüm çocuklar acıyı az ya da çok hissederler. İlacın, yağ dokuları arasına girdiğinde verdiği bu acıyı yok etmenin yolu henüz mevcut değildir."
Lokal anestezi yapıldıktan sonra, pipinin tam olarak uyuşması için, çocuğun yaşına göre 15-20 dakika beklemek gerekiyor. Bu sürenin sonunda pipi tam olarak uyuşuyor. Sünnet işlemi sırasında çocuk hiçbir acı hissetmiyor. Küçük çocuklar, strese bağlı olarak bazen ağlıyor, ancak sünnet bitip annesinin kucağına verildiğinde ağlamaları geçiyor. Ailelere hep şunu söylerim: "Çocuğunuzun ağlamayacağını garanti edemem, ancak canının yanmayacağını garanti ederim". (Kaynak için tıklayınız)
Lokal Anestezinin avantajları şunlardır:
- Önceden kan almak ve tahlil yapmak gerekmez.Kan alma çocuk için ağrılı ve stresli bir işlemdir.
- Çocuğun aç gelmesine gerek yoktur.Aç kalma çocuk için stres oluşturur.
- Sünnetten sonra daha kısa sürede ayağa kalkıp gidebilir
- Genel anestezi esnasında çocuğun anne ve babası çocuğun yanında olamaz bu durumda çocukta yalnızlık hissi oluşturur.
- Anestezi verilmeden önce çocuğa serum takılmaz, çocuk bu travmayı yaşamaz.
- Genel Anestezinin komplikasyonlarından korunmuş olur:
- Genel Anesteziden önce uyutucu gaz verilmek için bir maske tutulur. Maske çocukta boğulma hissi uyandırır ve yan etkileri vardır
Kusma ve mide bulantısı % 10
Boğaz ağrısı % 10
Kan basıncında düşme % 3
Ameliyat sonrası solunum desteği ihtiyacı % 3
Kalp ritim bozuklukları % 1
Ölüm 200.000 de 1.
Genel Anestezinin zorunlu olması durumda aileye bu durum anlatılarak Genel anestezi tercih edilebilir. ( Kaynak için tıklayınız)
Üroloji Uzmanı Prof. Dr. Levend Özkan konuya farklı yanaşarak Posta Gazetesine verdiği röportajda şu bilgilere yer vermektedir.
"Altın standart olarak kabul edilen ve en sık kullanılan yöntem cerrahi/dikişli yöntemdir. Avantajları şunlar: n Her anatomiye uygun işlem yapabilir. n Sünnet esnasında diğer bazı estetik ve tıbbi müdahaleler yapılabilir. n Sünnet sonrasında alet çıkartma gibi ikinci bir işlem gerekmez. n Eriyebilen dikiş konulduğu için dikiş almak gerekmez. n Dikiş sayesinde yara ayrılması olmadığı için daha erken dönemde tam iyileşme gerçekleşir. Genel anestezi gerekli mi? Sünnet ülkemizde neredeyse her erkek çocuğuna uygulanan bir cerrahi işlem. Her sünnetin ameliyathanede, genel anestezi altında yapılması gerekli olmadığı gibi pratik olarak mümkün de değildir. Ben özel bir durum olmadıkça lokal anestezi ile yapılabilecek bir işlem için genel anestezi önerilmesini doğru bulmuyorum. Sünnetlerimin çok büyük kısmını çocuğu ailesinden ayırmadan, bölgesel anestezi ile yapıyorum. Hem çocuk hem de aile için genel anesteziye göre çok daha zahmetsiz ve avantajlı olduğunu söyleyebilirim. Yine de son kararın sünnet öncesi muayene ve görüşme esnasında aile ile birlikte verilmesi gerektiğini düşünüyorum
Kaç çeşit sünnet tekniği vardır?
Toplumda kansız sünnet, dikişsiz sünnet gibi değişik tanımlamaları olmakla birlikte sünnette esas olan iç ve dış sünnet derisinin kesildikten sonra tekrar birbirine tutturulmasıdır. Sünnet hangi teknikle yapılırsa yapılsın diğer cerrahi işlemlerde olduğu gibi sünnette de uyulması gereken bazı kurallar vardır:
Sünnet bu konuda eğitimli ve tecrübeli doktorlar tarafından uygun hijyenik ortamda yapılmalıdır.
Sünnette kullanılan malzemelerin steril olması gerekir.
Sünnet esnasında ve sonrasında ağrı hissedilmemesi için gerekli ağrı giderici uygulamalar yapılmalıdır.
Sünnet derisi ve mukozanın uygun uzunlukta kesilmesi gerekir.
Kanama kontrolünün iyi yapılması gerekir.
Estetik ve kozmetik olarak ideal bir sünnet için sünnet yapan hekim tarafından gerekli özen ve hassasiyet gösterilmelidir.
Son söz : İşi ticarete dökenlere karşı dikkatli olmanızı, çocuğunuz için sizden daha iyi hiç kimsenin ne yapılması gerektiğini bilemeyeceğini unutmayınız.
Derleme @bizdenoku
Social Plugin